MPSC Exam Preparation Balbharti 10th Standard Science Part 01 & 02:

Balbharti Maharashtra Board books are considered as the most authentic source of information for the topics asked in the MPSC Exams (Maharashtra Public Service Commission).

Balbharti textbooks are one of the important study materials when it comes to preparation of MPSC Competitive Exam (Preliminary) / Recruitment Exam. Balbharti Maharashtra Board books are considered as the most authentic source of information for the topics asked in the MPSC Exam (Competitive / Recruitment Exam / Departmental Exam).

In this article, We are providing Balbharti 10th Standard Science part 01 & Part 02 study material in Marathi for MPSC Exams 2020. These study material will be very helpful for those candidates who are preparing for MPSC Exam.

या लेखात, आम्ही एमपीसीसी परीक्षा २०२० चा थेट डाउनलोड लिंक विनामूल्य Balbharti कक्षा  X विज्ञान अभ्यास साहित्य देत आहोत. एमपीएससी परीक्षेची तयारी करत असलेल्या उमेदवारांसाठी ही अभ्यास सामग्री खूप उपयुक्त ठरेल.

Class-10 Science Part-1

मूलद्रव्यांचे आवर्ती वर्गीकरण

अ. अल्क धातूंच्या बाह्यतम कवचातील इलेक्ट्रॉनांची संख्या ………… अाहे.

(i) 1

(ii) 2

(iii) 3

(iv) 7

उत्तर:- (i) 1

आ. अल्कधर्मी मृदा धातूंची संयुजा 2 आहे. म्हणजे त्यांची आधुनिक आवर्तसारणीतील जागा…………… मध्ये आहे.

(i) गण 2

(ii) गण 16

(iii) आवर्त 2

(iv) डी-खंड

उत्तर:- (i) गण 2

इ. मलूद्रव्य X च्या क्लोराइडचे रेणुसत्र XCl आ ू हे. हे संयुग उच्च द्रवणाक असलेला स् ं थायू आहे. X हे मलूद्रव्य आवर्तसारणीच्या ज्या गणात असेल त्या गणात पुढीलपैकी कोणते मलूद्रव्य असेल?

1. Na
2. Mg

iii. Al

1. Si

उत्तर:- i. Na

ई. आधुनिक आवर्तसारणीत अधातू कोणत्या खंडात आहेत?

1. s-खंड
2. p-खंड

iii. d-खंड

1. f-खंड

उत्तर:- ii. p-खंड

रासायनिक अभिक्रिया व समीकरणे

(ऑक्सिडीकरण, विघटन, विस्थापन, विद्युत अपघटन, क्षपण, जस्त, तांबे, दुहेरी विस्थापन)

अ. लोखंडाचे पत्रे गंजू नयेत म्हणून त्यांच्यावर ……..धातूचा थर दिला जातो.

उत्तर:- क्षपण

अा. फेरस सल्फेटचे फेरिक सल्पेटमध्ये रूपांतर ही एक ……अभिक्रिया आहे.

उत्तर:- ऑक्सिडीकरण

इ. आम्लयुक्त पाण्यातून विद्युतप्रवाह जाऊ दिल्यास पाण्याचे ……….. होते.

उत्तर:- विस्थापन

ई. BaCl 2  च्या जलीय द्रावणात ZnSO4 जलीय द्रावण मिसळणे हे. …………. अभिक्रियेचे उदाहरण आहे.

उत्तर:- तांबे

उष्णता

अ. हवेतील पाण्याचे प्रमाण ज्या राशीच्यासाहाय्याने मोजले जाते तिला …………. म्हणतात.

उत्तर:- परिपूर्ण मानवता

आ. समान वस्तुमान असलेल्या वेगवेगळ्या पदार्थांस समान उष्णता दिली असता त्यांचे वाढणारे तापमान त्यांच्या ………………. गुणधर्मामुळे समान नसते.

उत्तर:- भिन्न विशिष्ट उष्णता क्षमता

इ. पदार्थाचे द्रवातून स्थायूत रुपांतर होत असताना पदार्थातील अप्रकट उष्मा ………….

उत्तर:-  संलयन सुप्त उष्णता

प्रकाशाचे अपवर्तन

अ. प्रकाशाच्या पुढे जाण्याच्या…….. वर अपवर्तनांक अवलंबून असतो.

उत्तर:-  तरंगलांबी

आ. प्रकाश एका पारदर्शक माध्यमातून दुसऱ्या पारदर्शक माध्यमात जाताना …… बदलण्याच्या नैसर्गिक घटनेस अपवर्तन म्हणतात.

उत्तर:-  दिशा

अ. ताऱ्यांच्या लुकलुकण्याचे कारण काय?

1. ताऱ्यांमध्ये वेळोवेळी होणारे विस्फोट
2. ताऱ्यांच्या प्रकाशाचे वायुमंडलातील अवशोषण
3. ताऱ्यांची गती
4. वायुमंडळातील वायूचा बदलता अपवर्तनांक

उत्तर:-  4. वायुमंडळातील वायूचा बदलता अपवर्तनांक

आ. सूर्यक्षितिजाच्या थोड्या खाली असतांनादेखील आपल्याला दिसतो याचे कारण

1. प्रकाशाचे परावर्तन
2. प्रकाशाचे अपवर्तन
3. प्रकाशाचे अपस्करण
4. प्रकाशाचे अवशोषण

उत्तर:-  2. प्रकाशाचे अपवर्तन

अवकाश मोहिमा

अ. कृत्रिम उपग्रहाच्या भ्रमणकक्षेची भूपृष्ठापासून उंची वाढविल्यास त्या उपग्रहाची स्पर्श रेषेतील गती ………. होते.

उत्तर:-   कमी

आ. मंगळयानाचा सुरूवातीचा वेग हा पृथ्वीच्या …….. पेक्षा अधिक असणे आवश्यक आहे.

उत्तर:-   वेगाने बाहेर पडा

Class-10  Science Part -2

आनुवंशिकता व उत्क्रांत

(जनुक, उत्परिवर्तन, स्थानांतरण, प्रतिलेखन, क्रमविकास, आंत्रपुच्छ)

अ. अचानक घडणाऱ्या बदलांमागील कार्यकारण भाव ह्युगो द ऱ्व्हीस यांच्या ………….. सिद्धांतामुळे लक्षात आला.

उत्तर:- उत्परिवर्तन

आ. प्रथिनांची निर्मिती …………मार्फत घडून येते हे जॉर्ज बिडल व एडवर्ड टेटम यांनी दाखवून दिले.

उत्तर:- जनुक

इ. DNA धाग्यावरील माहिती RNA धाग्यावर पाठवण्याची प्रक्रिया म्हणजे …… म्हणतात.

उत्तर:- प्रतिलेखन

ई. उत्क्रांती म्हणजेच………… होय.

उत्तर:- क्रमविकास

उ. मानवी शरीरात अाढळणारे……….. हे उत्क्रांतीचा अवशेषांगात्मक पुरावा होय.

उत्तर:- आंत्रपुच्छ

सजीवांतील जीवनप्रक्रिया भाग-1

अ. एका ग्लुकोज रेणूचे पूर्ण ऑक्सिडीकरण झाल्यावर ATP चे एकूण ………. रेणू मिळतात.

उत्तर:-38

आ. ग्लायकोलायसीसच्या शेवटी ………. चे रेणू मिळतात.

उत्तर:-pyruvic acid, ATP. NADH₂ and water.

इ. अर्धगुणसूत्रीविभाजन भाग-I च्या पूर्वावस्थेतील …….. या अवस्थेमध्ये जनुकीय विचरण होते.

उत्तर:- pacytene

ई सूत्री विभाजनाच्या ………. अवस्थेमध्ये सर्व गुणसूत्रे पेशीच्या विषुववृत्तीय प्रतलाला समांतर संरचित होतात.

उत्तर:-metaphase

उ. पेशीचे प्रद्रव्यपटल तयार करण्यासाठी………. च्या रेणूची आवश्यकता असते.

उत्तर:-phospholipid

ऊ. आपण व्यायाम करताना आपल्या मांसपेशी ………. प्रकारचे श्वसन करतात.

उत्तर:-anerobic

सजीवांतील जीवनप्रक्रिया भाग – 2

अ. मानवी शुक्रपेशींची निर्मिती …… या अवयवातहोते.

उत्तर:-teste

 आ. मानवामध्ये ………. हे गुणसूत्र पुरुषत्वासाठी कारणीभूत असते.

उत्तर:-

 इ. पुरुष आणि स्त्री जननसंस्थेमध्ये………. ही ग्रंथी समान असते.

उत्तर:-Y

 ई. भ्रूणाचे रोपण ………. या अवयवामध्ये होते.

उत्तर:-bulbourethral

 उ. भिन्न पेशींच्या (युग्मकांच्या) संयोगाशिवाय ………. हे प्रजनन घडून येते.

उत्तर:-uterus

 ऊ. शरीराचे अनेक तुकडे तुकडे होऊन प्रत्येक तुकडा नवजात सजीव म्हणून जीवन जगू लागतो. हे प्रजनन ………. प्रकारचे आहे.

उत्तर:-Asexual

 ए. परागकोषातील कोष्ठकांमध्ये ………. विभाजनाने परागकण तयार होतात.

उत्तर:-fragmentation

ओळख सूक्ष्मजीवशास्त्राची

(ग्लुकॉनिक आम्ल, क्लथन, अमिनो आम्ल, अॅसेटीक आम्ल, क्लॉस्ट्रीडीअम, लॅक्टोबॅसिलाय)

अ. लॅक्टिक आम्लामुळे दुधातील प्रथिनांचे……. होण्याची क्रिया घडते.

उत्तर:- क्लथन

आ. प्रोबायोटीक्स खाद्यांमुळे आतड्यातील …. सारख्या उपद्रवी जीवाणूंचा नाश होतो.

उत्तर:- क्लॉस्ट्रीडीअम

इ. रासायनिकदृष्ट्या व्हिनेगर म्हणजे ……होय.

उत्तर:- अॅसेटीक आम्ल

ई. कॅल्शिअम व लोहाची कमतरता भरून काढणारे क्षार …….. आम्लापासून बनवतात.

उत्तर:- ग्लुकॉनिक आम्ल

पेशीविज्ञान व जैव तंत्रज्ञान

अ. कृत्रिम रोपण व गर्भरोपण या दोन पद्धतींचा वापर प्रामुख्याने ……….साठी केला जातो.

उत्तर:- improving the quality and questity of animal products.

आ. ……… ही जैवतंत्रज्ञानातील क्लोनिंगनंतरची क्रांतीकारी घटना होय.

उत्तर:-Stem cell technology

इ. इन्शुलिन तयार होण्याच्या क्षमतेशी संबंधित विकार म्हणजे……….. होय.

उत्तर:-diabetes.

ई. ………….. या व्यवसायाला भारत सरकारने NKM 16 या कार्यक्रमाद्वारे उत्पादनवाढीकरिता प्रोत्साहन दिले

आहे

उत्तर:-people for pisciculture

सामाजिक आरोग्

अ. हास्य मंडळ हा ……….दूर करण्याचा एक उपाय अाहे.

उत्तर:- mental stress

आ. मद्यसेवनाने मुख्यतः……………. संस्थेला धोका पोहोचतो.

उत्तर:-nervous

 इ. सायबर गुन्ह्यांना आळा घालण्यासाठी ………….. हा कायदा आहे.

उत्तर:-2000

एमपीएससी तयारी: Balbharti 10th Std Geography All Chapter Short Questions Answers

एमपीएससी तयारी: Balbharti 8th Std History All Chapter Short Questions Answers

एमपीएससी तयारी: Balbharti 9th Std History All Chapter Short Questions Answers

एमपीएससी तयारी: Balbharti 9th Std Geography All Chapter Short Questions Answers

एमपीएससी तयारी: Balbharti 8th Std Geography All Chapter Short Questions Answers

नोकरी आणि करियर विषयक अपडेट थेट मोबाईल वर मिळविण्यासाठी आमच्या mahasarkar@whatsapp दुव्यावर क्लिक करा आत्ता आपण महासरकर ग्रुप मध्ये समाविष्ट व्हाल.

 

♦जिल्हा नुसार जाहिराती ♦
अहमदनगर	अकोला	अमरावती	औरंगाबाद	भंडारा	बुलढाणा
चंद्रपुर	धुले	गढ़चिरौली	गोंदिया	हिंगोली	जलगांव
जालना	कोल्हापुर	लातूर	मुंबई	नागपुर	नांदेड़
नंदुरबार	नाशिक	उस्मानाबाद	पालघर	परभानी	पुणे
रायगढ़	रत्नागिरि	सांगली	सातारा	सिंधुदुर्ग	सोलापुर
ठाणे	वर्धा	वाशिम	यवतमाल	बीड

♦शिक्षणानुसार जाहिराती ♦
७ वी (7th)	दहावी (SSC)	बारावी (HSC)	डिप्लोमा	आय.टी.आय	पदवी
पदव्युत्तर शिक्षण	बी.एड	एम.एड	एल.एल.बी / एल.एल.एम	बीएससी	एमबीए
बीसीए	एमसीए	बी.कॉम	एम.कॉम	GNM/ANM	एमएससी
बी.फार्म	एम.फार्म	बी.ई	एम.ई	BAMS/BHMS	एम.बी.बी.एस / एम.डी
बी.टेक	एम.टेक	MS-CIT

♦ Important Links (महत्वाच्या लिंक्स) ♦

〉 Government Jobs.
〉 Private Jobs.
〉 सर्व परीक्षांच्या सराव प्रश्नपत्रिका.
〉 चालू घडामोडी.
〉 परीक्षेचे निकाल.
〉 परीक्षा प्रवेशपत्र.
〉 MPSC भरती.
〉 Bank Jobs.
〉 Mega Bharti 2019.
〉 Current Affairs ((चालू घडामोडी).
〉 रोजगार मेळावा (Jobs Fair).